อุณหภูมิทะลุปรอท แนะดับร้อนด้วยสมุนไพรฤทธิ์เย็น
แนะคนไทยดับร้อนด้วยสมุนไพรฤทธิ์เย็น 4 ชนิด ช่วยรักษาสมดุลในร่างกาย
นางสาวเบญจวรรณ หมายมั่น แพทย์แผนไทยประยุกต์ โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร แนะวิธีคลายร้อน โดยให้เรียนรู้ตามทฤษฎีแพทย์แผนไทย ว่า มนุษย์ประกอบด้วยธาตุดิน 20 ส่วน ธาตุน้ำ 12 ส่วน ธาตุลม 6 ส่วน และธาตุไฟ 4 ส่วน ส่วนประกอบต่างๆ ของร่างกายจะบ่งบอกลักษณะของแต่ละธาตุ เช่น ธาตุดินมีลักษณะที่มีน้ำหนักจับต้องได้ อันได้แก่ อวัยวะต่างๆ ธาตุน้ำมีลักษณะหนัก เย็น ชื้น ธาตุไฟมีลักษณะเบา ร้อน ชื้นพอดี เคลื่อนไหวได้
รับมือ 5 โรคที่มากับอากาศร้อน แดดแรงแค่ไหนก็สุข
อาหารชะลอ "ไตเสื่อม" ควบคุมอาการ-ดูแลไม่ให้ทำงานหนักไป
ธาตุลมมีลักษณะเบา ไม่มีน้ำหนัก ไร้รูป แห้ง เย็น ร่างกายคนเราจะมีกลไกในการทำงานร่วมกันระหว่างธาตุทั้งสี่ ซึ่งเรียกว่า ตรีโทษ โดยมีธาตุดินรองรับ
วาตะคือ กลไกการทำงานของจิตและระบบประสาท เป็นการทำงานร่วมกันของลมและช่องว่างในร่างกาย มีลักษณะเบา แห้ง เย็น ไม่มีรูปร่าง ไม่นิ่ง ปิตตะคือ กลไกการย่อยอาหาร การเผาผลาญ การรักษาอุณหภูมิของร่างกาย การอักเสบ ความฉลาด เป็นการทำงานร่วมกันของธาตุไฟและธาตุน้ำ มีลักษณะร้อน ชื้น ไหลได้ และ เสมหะคือ กลไกการสร้างความเจริญเติบโต ซ่อมแซมเนื้อเยื่อ เกาะเกี่ยว ยึดโยง เป็นการทำงานร่วมกันของธาตุน้ำและธาตุดิน มีลักษณะเย็น ชื้น มีน้ำหนัก ไหลได้
นางสาวเบญจวรรณ กล่าวว่า สภาวะโลกร้อนมองตามทฤษฎีการแพทย์แผนไทยก็คือ ธาตุไฟกำเริบ เมื่อไฟกำเริบ ธาตุน้ำก็ลดลง ธาตุดินก็แห้งผาก ธาตุลมก็แปรปรวน ทำให้การเกิดโรคและอาการเจ็บป่วยหลายชนิดรุนแรงขึ้น
สมุนไพรใช้ในช่วงหน้าร้อน
- บัวบก มีรสยาค่อนข้างเย็น ตำรายาไทยใช้เป็นยาเย็น ดับพิษร้อน แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้ช้ำใน ประกอบกับข้อมูลการศึกษาในปัจจุบันที่พบว่า บัวบก มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ การช้ำบวม ซึ่งเป็นอาการแสดงของภาวะความร้อนเกินในร่างกาย สามารถรับประทานเป็น น้ำคั้นใบบัวบกสด หรือ เป็นผักแกล้มในมื้ออาหาร รวมถึงรูปแบบแคปซูล ชาชงก็สามารถใช้ได้
- รางจืด ราชาแห่งยาแก้พิษ เป็นสมุนไพรฤทธิ์เย็นอีกชนิดที่มีสรรพคุณมากมาย ทั้งลดอาการแพ้ การอักเสบ ใช้กินแก้ไข้ร้อนใน ใช้ได้ทั้งภายในและภายนอก เช่น ทำเป็นน้ำรางจืดฉีดพ่นลดความร้อนที่ผิวกาย ผิวหน้า ลดอาการแสบแดงและผิวไหม้จากแสงแดด และยังทำเป็นเครื่องดื่มดับร้อนได้อีกด้วย
- ฟ้าทะลายโจร เป็นสมุนไพรที่ได้รับการบรรจุอยู่ในบัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. 2542 (บัญชียาจากสมุนไพร) กระทรวงสาธารณสุข มีข้อบ่งใช้ คือ แก้ไข้ เจ็บคอ รักษาอาการท้องเสียไม่ติดเชื้อ ซึ่งเป็นอาการที่มักพบได้บ่อยในช่วงหน้าร้อนเช่นนี้
- ผักเบี้ยใหญ่ ผักข้างทาง แต่มีสรรพคุณขึ้นห้าง มีฤทธิ์เย็น สมัยก่อนพื้นบ้านนิยมนำมาใช้เป็นยาเย็น แก้ไข้ร้อนใน ใช้กิน ใช้ภายนอก รักษาผื่นคันโรคผิวหนังอาการแสบแดงผิวภายนอกได้
ขอบคุณข้อมูลสุขภาพจาก สสส.