เมื่อวันคริสต์มาสอีฟปี 2021 ยานสำรวจดาวอังคาร “อินไซต์ (InSight)” ของนาซา ตรวจจับแรงสั่นสะเทือนคล้ายแผ่นดินไหวบนพื้นผิวของดาวอังคารได้ ระดับความรุนแรงราว 4 แมกนิจูด แต่ไม่สามารถระบุได้ว่าเกิดจากอะไร
กระทั่งเมื่อเดือน ก.พ. ที่ผ่านมา อินไซต์พบกับสาเหตุของแรงสั่นสะเทือนดังกล่าว นั่นคืออุกกาบาตขนาดใหญ่ที่ตกลงมายังดาวอังคารจนเกิดหลุมขนาดใหญ่ โดยใหญ่ที่สุดที่นาซาเคยพบนับตั้งแต่มีการศึกษาดาวอังคาร
นาซาพบ “อินทรียวัตถุ” บนดาวอังคาร หลักฐานว่าอาจเคยมีสิ่งมีชีวิต?
ยานอวกาศไร้คนขับของจีน ลงจอดบนดาวอังคารได้เป็นครั้งแรก
ภาพใหม่จากดาวอังคาร กับภารกิจตามหาสิ่งมีชีวิตบนดาวเคราะห์สีแดง
อุกกาบาตลูกนี้ตกลงมายังพื้นที่ของดาวอังคารที่เรียกว่า แอมะซอนิส พลานิเทีย ซึ่งทำให้เกิดหลุมความกว้างกว่า 150 เมตร ลึก 21 เมตร และแรงปะทะทำให้มีชิ้นส่วนอุกกาบาตแตกกระจายไปไกลถึง 37 กิโลเมตร
ประเด็นที่ทำให้เรื่องนี้มีความสำคัญคือ จุดซึ่งเกิดหลุมลึกจากอุกกาบาต มีการค้นพบ “น้ำแข็ง” ในลักษณะเป็นก้อนน้ำแข็งขนาดเท่าหินก้อนใหญ่ ฝังอยู่ใกล้กับเส้นศูนย์สูตรของดาวอังคาร ซึ่งเป็นจุดที่อบอุ่นมากกว่าจุดอื่นบนดาวอังคารที่เคยพบน้ำแข็ง ส่วนใหญ่มักพบที่ขั้วโลกใต้ของดาวอังคาร
ตำแหน่งเส้นศูนย์สูตรของดาวเคราะห์ใด ๆ ก็ตามล้วนเป็นตำแหน่งที่มักจะได้รับแสงและความร้อนจากดวงอาทิตย์มากที่สุด ดังนั้นจึงเป็นเรื่องที่น่าประหลาดใจสำหรับนักวิทยาศาสตร์ที่มีการค้นพบน้ำแข็งใต้พื้นผิวบริเวณใกล้กับเส้นศูนย์สูตร และเป็นเรื่องที่สำคัญมาก เพราะจะเป็นประโยชน์ต่อนักบินอวกาศที่จะเดินทางไปเหยียบดาวอังคารในอนาคต
ลิลิยา โปซิโอโลวา หัวหน้าฝ่ายปฏิบัติการวิทยาศาสตร์การโคจรที่ศูนย์วิทยาศาสตร์อวกาศมาลิน กล่าวว่า “ภาพของการตกกระทบครั้งนี้ไม่เหมือนอะไรที่ฉันเคยเห็นมาก่อน มีหลุมลึกขนาดใหญ่ น้ำแข็งใต้พื้นผิว ... ฉันอดไม่ได้ที่จะจินตนาการว่ามันจะเป็นอย่างไรถ้าได้เห็นการตกกระทบกับตา เห็นการระเบิดของชั้นบรรยากาศ และเศษซากที่กระจายออกมาไกลหลายกิโลฯ”
การศึกษาน้ำแข็งที่อยู่ใต้พื้นผิวจุดที่อุกกาบาตตกนี้จะช่วยให้นักวิทยาศาสตร์เข้าใจสภาพอากาศก่อนหน้านี้บนดาวอังคารได้ดีขึ้น ตลอดจนวิธีการและเวลาที่น้ำแข็งถูกสะสมและฝังไว้ใต้พื้นผิว
น้ำแข็งใต้พื้นผิวบริเวณนี้จะกลายเป็นทรัพยากรที่สำคัญสำหรับนักบินอวกาศ ซึ่งสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย ทั้งเป็นน้ำดื่ม น้ำเพื่อการเกษตรกรรม และสำหรับทำเชื้อเพลิงจรวด อย่างที่บอกไปว่า ไม่เคยมีการพบน้ำแข็งฝังอยู่ใต้พื้นผิวใกล้ ๆ กับเส้นศูนย์สูตรของดาวอังคาร ซึ่งเป็นจุดที่อุ่นที่สุด อาจทำให้ที่นี่เป็นสถานที่ที่เหมาะเป็นอย่างยิ่งในการลงจอดของยานสำรวจดาวอังคารในอนาคต
เรียบเรียงจาก NASA
ภาพจาก NASA